Co powinieneś wiedzieć przed zakupem miodarki?

Miodarka jest podstawowym urządzeniem w pasiece i jest niezastąpiona przy wydobywaniu miodu z plastrów. Przed wyborem odpowiedniego urządzenia do ekstrakcji miodu stanął każdy, kto zdecydował się hodować pszczoły.

Co brać pod uwagę przy wyborze miodarki?

O miodarkach pisaliśmy już w artykule pt. „Miodarka na miarę potrzeb – o tym musisz wiedzieć”. Była tam mowa o tym, że miodarka powinna być niezawodna i dostosowana do potrzeb i możliwości pszczelarza. Powszechnie się mówi, że aby zdecydować, jaką miodarkę wybrać, należy wziąć pod uwagę to, do jak dużego gospodarstwa pasiecznego jest przeznaczona. Oczywiście jest to zgodne z prawdą, aczkolwiek zdarzają się wyjątki, gdzie np. w małej pasiece lepiej sprawdzi się wydajniejsza miodarka, która przyspieszy i usprawni proces wirowania plastrów, a w nieco większym, rodzinnym gospodarstwie, gdzie można liczyć na dodatkowe ręce do pracy, wystarczy miodarka mieszcząca mniejszą liczbę ramek czy np. z napędem ręcznym.

W artykule zwrócono również uwagę na znaczenie bazy pożytkowej przy wyborze miodarki, co jest szczególnie istotne przy pozyskiwaniu i wirowaniu miodu wrzosowego (w tym przypadku zalecane jest używanie miodarek, w których ramki poruszają się równolegle do ścian bębna, a więc miodarki diagonalne lub kasetowe).

Jaką miodarkę wybrać?

Decydując się na zakup pierwszej miodarki, ważne jest również to, na jakim typie ula gospodarujesz, ponieważ wymiary ramek poszczególnych typów uli różnią się między sobą i może się okazać, że stosowana przez Ciebie ramka (np. warszawska poszerzana czy Dadanta) nie mieści się do wybranej miodarki. Nie jest to jednak powszechny problem. Większość miodarek produkowanych przez firmę Łysoń jest uniwersalna i mieści wszystkie typy ramek. Wyjątkiem są mniejsze modele, w których średnica bębna jest na tyle mała, że duże ramki się w niej po prostu nie mieszczą.

Prezentacje poszczególnych modeli miodarek możesz zobaczyć na filmach w dziale LYSON.TV w zakładce wiedza.

5 serii – czyli każdy znajdzie coś dla siebie

Obecnie na rynku jest tak wiele modeli miodarek, że bez problemu dopasujesz urządzenie do ekstrakcji miodu do swoich potrzeb. W tej kwestii na rynku szczególnie wyróżnia się firma Łysoń, która ma w swojej ofercie aż pięć serii miodarek: podstawową Basic, minimalistyczną Minimę, optymalną Optimę, klasyczną Classic i dla najbardziej wymagających prestiżową Premium Line. Oprócz tego firma wykonuje miodarki dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami (jeden z pierwszych modeli tego typu został nagrodzony złotym medalem na Apimondii w Kanadzie w 2019 roku).
Poszczególne serie różnią się standardem i wyposażeniem. Najtańsze miodarki są z serii Basic i choć mają uboższe wyposażenie niż te z „wyższej półki”, to zachowano najwyższe standardy jakościowe materiałów i wykończenia.

Miodarka diagonalna, kasetowa czy radialna?

O typach miodarek już pisaliśmy, jednak jeśli odwiedzasz naszego bloga po raz pierwszy, krótko przypomnimy, czym się różnią.
W miodarce diagonalnej plastry w ramkach ustawione są w pozycji równoległej do ściany bębna. Po odwirowaniu miodu z jednej strony trzeba przestawić ramki i odwirować z drugiej strony. Miodarka diagonalna jest uniwersalna i odpowiednia do większości typów ramek. Miodarki diagonalne świetnie się sprawdzają przy wirowaniu gęstego miodu, np. wrzosowego, który trudno wydobywa się z plastrów. Najmniejsze miodarki diagonalne mieszczą 2 plastry, ale w większych typach można już umieścić ich 6.

Miodarka radialna czasem nazywana jest promienistą, gdyż ramki w niej są układane promieniście. Im większa jest średnica miodarki, tym lepszych efektów odwirowania miodu możemy się spodziewać, co wynika z wykorzystania siły odśrodkowej. Podczas wirowania ramek w miodarce radialnej miód wylatuje z obu stron plastra równocześnie. Należy jednak odpowiednio regulować obroty wirnika i zwiększać je powoli, aby nie wyłamać plastrów (firma Łysoń oferuje również sterowniki do miadarek, w których zaprogramowano automatyczną zmianę obrotów i dzieje się to samoczynnie). W miodarkach radialnych możemy zmieścić od 20 ramek (miodarki o średnicy bębna 600 mm, ale nie mieszczą one ramek typu Ostrowskiej, Langstroth, warszawskiej zwykłej i poszerzonej) na jeden wsad do nawet 56 ramek wielkopolskich w przypadku miodarki o rozmiarze fi 1200 mm.

Miodarka kasetowa wyposażona jest w ruchome kasety, w których umieszcza się ramki. Podczas wirowania ramki ustawiają się równolegle do ścian bębna. Przypomina więc miodarkę radialną, z tą różnicą, że w przypadku miodarki kasetowej nie ma konieczności ręcznego przekładania ramek, aby odwirować miód z obu stron plastra.
W trakcie wirowania miód wylatuje najpierw z jednej strony plastrów. Następnie wirnik należy zatrzymać i rozpocząć wirowanie w przeciwnym kierunku. Kasety w miodarce samoczynnie się obrócą, a miód zostanie odwirowany z drugiej strony plastrów. Miodarki kasetowe, podobnie jak inne modele, dostępne są w różnych konfiguracjach i wielkościach, od 4-kasetowych do 20-kasetowych.

Warto dodać, że ze względu na konstrukcję, poszczególne typy miodarek kasetowych są dedykowane poszczególnym typom ramek:

• miodarka 4-kasetowa Dadant/warszawska poszerzona
• miodarka 4-, 6-, 8-, 12-kasetowa Dadant/wielkopolska (Ostrowskiej)
• miodarka 4-, 6-, 12-kasetowa Langstroth/Apipol
• miodarka 4-, 6-, 8-, 12-, 16-, 20-kasetowa wielkopolskie (Ostrowskiej)

Miodarkę kasetową na większą ramkę, np. Dadanta można wykorzystać do wirowania mniejszych ramek, np. wielkopolskiej. Firma Łysoń oferuje także wkładkę zmniejszającą, aby zredukować rozmiar kasety w miodarce.

Miodarka radialno-kasetowa łączy cechy miodarki radialnej i kasetowej, tzn. kasety, w których umieszcza się ramki, są ułożone promieniście, podobnie jak ramki w miodarce radialnej. Ten typ miodarek cenią pszczelarze pozyskujący różne rodzaje miodu, również te o większej gęstości, które są trudniejsze w wirowaniu. Tutaj jedno urządzenie łączy zalety dwóch i to bez konieczności zmiany kosza miodarki. Trzeba jednak pamiętać, że w tej konstrukcji miodarka mieści o 6 sztuk ramek mniej niż standardowy kosz w miodarce radialnej (w miejscu mocowania kasety nie można umieścić ramki).

Miodarka ręczna czy elektryczna?

Mowa oczywiście o napędzie. Miodarka elektryczna jest droższa od tej z napędem ręcznym, ale czyni pracę przy miodobraniu bardziej komfortową. Napęd ręczny pozwala zaś na wykonanie prac bez dostępu do energii elektrycznej. W niektórych modelach zamontowano napęd mieszany, czyli ręczno-elektryczny. Co ciekawe, do miodarki z napędem ręcznym można dokupić napęd elektryczny już za kilkaset złotych i zamontować go samodzielnie. W ofercie firmy Łysoń można znaleźć również napędy elektryczne, które można zamontować do miodarek innych producentów.
Miodarki o napędzie elektrycznym mogą być zasilane prądem stałym (12 V) lub zmiennym (230 V). Informacja o rodzaju zasilania znajduje się w charakterystykach poszczególnych modeli.

Akcesoria i opcje dodatkowe miodarek

Miodarka jako urządzenie podstawowe świetnie się sprawdza, zwłaszcza jeśli została dobrze dobrana do potrzeb pszczelarza i wielkości pasieki. Własna miodarka pozwala na niezależność i wykonanie miodobrania w dogodnym czasie. Eliminuje również ryzyko przenoszenia chorób, zwłaszcza niebezpiecznego zgnilca amerykańskiego. Istnieje jednak szereg dodatkowych rozwiązań, jeszcze bardziej usprawniających pracę podczas pozyskiwania miodu, takie jak np. miodarki zintegrowane z sitem i odstojnikiem, podgrzewany bęben lub dno miodarki, siatki diagonalne do miodarki radialnej czy worek do wirowania odsklepin.
Bardziej wymagających klientów ceniących oszczędność miejsca z pewnością zadowoli miodarka z sitem pionowym oraz ze stołem do odsklepiania ramek. Jest to jedno z nowszych i ciekawszych rozwiązań na rynku miodarek.
W mniejszych pasiekach z pewnością sprawdzi się miodarka zintegrowana z sitem i odstojnikiem, która zajmuje niewiele miejsca w pracowni pasiecznej oraz jest niedrogim rozwiązaniem sprzętowym.

Nowe gadżety do miodarek

Miodarka podczas wirowania miodu wibruje, zwłaszcza jeśli pracuje na najwyższych obrotach. Prostym i tanim rozwiązaniem okazały się podkładki amortyzujące, które zakłada się na nóżki urządzenia. Dostępne są w pięciu wariantach dedykowane poszczególnym liniom miodarek (Basic, Minima, Classic, Optima i Premium Line). Obecnie przy zakupie miodarek firmy Łysoń podkładki dołączone są do zestawu.

Kolejną nowością na rynku są uniwersalne uchwyty do miodarki. Służą do łatwiejszego i wygodniejszego przenoszenia urządzenia. Wykonane są ze stali nierdzewnej, a mocuje się je w miejscu połączenia nóg miodarki z krzyżakiem pod bębnem miodarki.

Czy miodarka ocynkowana jest dobra?

Dawniej dużą popularnością cieszyły się miodarki ocynkowane i spotkać je można było niemal w każdej pasiece. Obecnie ocynku nie stosuje się do kontaktu z żywnością ze względu na regulacje prawne i z tego też powodu miodarki ocynkowane nie są produkowane. Ich miejsce zajęły miodarki wykonane z nierdzewnej blachy kwasoodpornej, która jest dopuszczona do kontaktu z żywnością.

Miodarka koniecznie z atestem

Miodarki firmy Łysoń wykonywane są ze stali nierdzewnej kwasoodpornej i spełniają wymagania stawiane przez UE oraz inne przepisy związane z bezpieczeństwem, ochroną zdrowia i środowiska. Na miodarkach widnieją specjalne oznaczenia CE (Conformité Européenne), które gwarantują, że zakupiona i używana przez nas miodarka jest bezpieczna dla wirowanego miodu.