Your cart
W koszyku nie ma jeszcze produktów
Przewożenie rodzin pszczelich może być konieczne w dwóch przypadkach – jeśli chcemy założyć pasiekę wędrowną lub gdy kupujemy pszczoły do gospodarstwa. Jak zadbać o ule i w jaki sposób transportować je na miejsce pożytku? Poznajcie podstawowe zalety i wady przenoszenia pszczół na nowe pożytki, metody transportu, zalecenia oraz przepisy, których należy bezwzględnie przestrzegać.
Część 1 - Przewożenie pszczół na pożytek czyli gospodarka wędrowna
Gospodarka wędrowna jest idealnym rozwiązaniem dla pszczelarzy, którzy w swoim otoczeniu nie posiadają zbyt wielu miododajnych roślin, a chcą wykorzystać potencjał pszczół. Tak naprawdę każda pasieka może być przenoszona w inne miejsca, jeśli znajdziemy pożytki i przystosujemy ule do transportu.
Zalety gospodarki wędrownej:
- zwiększenie produktywności rodzin pszczelich;
- większe zbiory miodu, w tym z nowych pożytków;
- możliwość rozwinięcia działalności na pasiekę towarową.
Wady gospodarki wędrownej:
- możliwość zniszczenia uli przez wandali bądź ich kradzież;
- ograniczenia w wyborze uli i ramek;
- konieczność częstszego wymieniania matek pszczelich;
- pogłowie pszczół musi wyróżniać się intensywnym i ciągłym rozwojem wiosennym, jak i w drugiej połowie sezonu – rasa łagodna i nierojliwa, co ogranicza wybór gatunków pszczół;
- trudność w znajdowaniu pożytków i miejsca na rozstawienie uli legalnie.
Wędrowność pasieki zależy przede wszystkim od rodzaju uli, które powinny być lekkie, łatwe w załadunku i rozładunku, a także wyposażone w odpowiednią wentylację. Powinien on mieć także możliwość łączenia elementów w całość na czas transportu, najlepiej płaski dach i kształt zbliżony do prostopadłościanu. Zaleca się transport pasieki w przypadku uli wielokorpusowych, do których można z łatwością dodać wyposażenie poprawiające wentylację, podkarmianie czy zakładanie przegonek.
Ramki w ulach wędrownych powinny być zabezpieczone przed przemieszczaniem się – pomocne będą odstępniki lub stosowanie ramek hoffmanowskich.
Przewożenie pszczół powinno odbyć się na początku kwitnienia roślin, gdy pojawia się dopiero około 10% kwiatów. Jeśli zrobimy to wcześniej, konieczne może być dokarmianie. By dobrze wybrać miejsce i termin wywiezienia owadów, należy poznać daty zakwitania roślin w okolicy z literatury pszczelarskiej i atlasów botanicznych. Trudne do prognozowania są niestety pożytki spadziowe, gdyż mogą pojawić się zarówno w maju, jak i we wrześniu, dlatego na nie wyjeżdżają bardziej doświadczeni pszczelarze.
Zanim postanowimy wywieźć pszczoły na pożytek, powinniśmy także wziąć pod uwagę jego wydajność. Przykładowo na jednym hektarze rzepaku nie powinno ustawiać się więcej niż 2-3 rodziny pszczele, a na gryce 2-4. Ule umieszczamy zawsze jak najbliżej plantacji, gdyż odległość ma wpływ na produkcję miodu (spada jeśli ule znajdują się już kilkaset metrów dalej).
Jakie niebezpieczeństwa czyhają na pszczoły:
- kradzież pasieki;
- zatrucie środkami ochrony roślin;
- ginięcie owadów spowodowane bliskim towarzystwem dróg i autostrad;
- porywiste wiatry niszczące pasiekę.
Gospodarka wędrowna pszczół w praktyce
Przenoszenie pasieki na miejsce nowego pożytku powinno odbywać się albo wczesnym rankiem albo po zmroku ze względu na wysokie temperatury, które mogą zaszkodzić owadom. O tej porze panuje również mniejszy ruch drogowy, co będzie dodatkowym atutem dla pszczelarza. Na pszczoły w trakcie podróży czyhają zagrożenia takie jak uduszenie i zaparzenie (przegrzanie) jeśli w ulach panuje ciasnota i kiepska wentylacja, zagniecenie pszczół przez obsuwające się ramki.
W dniu wywozu, ładujemy ule ręcznie bądź za pomocą wózka widłowego lub dźwigu. Na większe odległości można wykorzystać nosiłki, które umieszcza się pod ulem i niesie go we dwie osoby.
Ważne jest to, by odebrać ramki wypełnione miodem i nie dokładać ramek z wodą. Powinno się także poszerzyć gniazda dodając do nich puste plastry na miód. Przestrzeń dodatkowo usprawni wentylację.
Pszczoły można przewozić każdym rodzajem samochodu, jednak na ogół wykorzystuje się samochody ciężarowe lub przyczepy. Można także wyposażyć się w specjalną przyczepę, na której ule pozostają na stałe. Dawniej w pasiekach wędrownych stosowano nawet pawilony, w których boczne ściany były wbudowane ule w kilku kondygnacjach.
Jak najlepiej ułożyć ule w samochodzie? Powinny być umieszczone w taki sposób, by ramki znajdowały się równolegle do kierunku jazdy. Dodatkowo spinamy je ze sobą klamrami uważając, by żaden nie rozpadł się w razie nagłego hamowania.
Po dotarciu na pasieczysko wędrowne należy rozstawić ule i dopiero wtedy otworzyć wylotki – jeśli pszczoły nie wylatują, sprawdzamy przyczynę i możliwość odratowania pszczół.
UWAGA: Jeśli przewozimy pszczoły na odległość większą niż 50 km, musimy posiadać świadectwo zdrowia wystawione przez Lekarza Weterynarii z naszego powiatu. Należy także powiadomić Powiatowego Lekarza Weterynarii w nowym miejscu o zaistniałej sytuacji. Jeśli pasieka wędrowna będzie przebywała dłużej niż 10 dni, konieczne będzie postaranie się o nowe świadectwo zdrowia, nawet jeśli jest to jedynie powrót do domu.
Część 2 - Przewożenie pszczół po zakupie
Pszczoły kupujemy na ogół w odkładach składających się z 3-4 ramek. Transport odkładów pszczelich odbywa się za pośrednictwem kuriera bądź możemy odebrać je samodzielnie. Owady wraz z matką obsiadające ramki są umieszczane w specjalnie zaprojektowanej skrzynce transportowej, którą możemy bezpiecznie przewieźć w samochodzie osobowym. Podobnie jak podczas przewożenia uli w pasiece wędrownej, należy zadbać o odpowiednią temperaturę i wentylację, szczególnie jeśli panują wysokie temperatury. Jeśli kupujemy pakiet pszczeli, otrzymujemy ponad 1 kg pszczół wraz z matką, jednak bez ramek – są one transportowane również w dedykowanych skrzynkach.
Na rynku znajdziemy pudełka kartonowe, które są popularne ze względu na niską cenę. Profesjonalny transport rodzin pszczelich jest prowadzony w skrzynkach transportowych ze styropianu, które można wykorzystać także do przenoszenia ramek i przygotowywania odkładów. W naszej ofercie znajdą Państwo także tradycyjne skrzynki drewniane, z siatkami wentylacyjnymi, wykonane z płyty bądź ze sklejki.
Zakładając pasiekę możemy kupić pełny ul wraz z rodziną – wtedy podczas transportu zadbajmy o odpowiednie zabezpieczenie, spinając go klamrami bądź w inny sposób. Jeśli kupujemy jeden czy dwa ule, możemy przewieść go osobówką, w przypadku większej ilości postępujemy podobnie jak w przypadku transportu uli w pasiece wędrownej. Pamiętajcie o tym, że pszczoły muszą pochodzić z pasieki oddalonej od naszej o przynajmniej 5 km, by nie wróciły na swoje dawne miejsce.
Przypomnijcie sobie, jak założyć pasiekę krok po kroku, gdzie wymieniamy także inne metody na pozyskanie pszczół.
Pasieka wędrowna dla większych gospodarstw
Niekiedy pszczół w okolicy jest tak wiele, że trudno o zapewnienie im pożytków, szczególnie jeśli aspirujemy do tego, by sprzedawać nasze produkty na większą skalę. Pomimo większej trudności w prowadzeniu niż w przypadku stacjonarnej pasieki, przenoszenie pszczół jest niekiedy jedyną możliwością poprawy produkcyjności. Jeśli zdecydujemy się na prowadzenie gospodarstwa o takich charakterze, zainwestujmy w odpowiedni sprzęt do transportu, przystosujmy ule, ramki i zapoznajmy się z możliwościami w okolicy.