Spotkanie w sprawie jakości węzy

W dniu 15 lipca 2024 roku w Instytucie Zootechniki w Krakowie odbyło się spotkanie poświęcone narastającemu problemowi z jakością wosku pszczelego.
Uczestnikami spotkania byli naukowcy z zakresu pszczelarstwa i toksykologii reprezentujący następujące instytucje:

Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Instytut Ogrodnictwa w Puławach
Państwowy Instytut Weterynaryjny w Puławach
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Rada Badań Rolniczych i Analiz Gospodarki Rolnej we Włoszech
Laboratorium Badawcze HoneyLab
Apimondia
Przewodniczący Zespołu ds. Pszczelarstwa w ramach Porozumienia Rolniczego
Zarząd Polskiego Związku Pszczelarskiego
niezależne organizacje pszczelarskie
producenci węzy pszczelej (80% rynku polskiego)

Główne tematy omówione na spotkaniu:

Problem z obecnością śladowych ilości pestycydów: dotyczy pszczelarzy we wszystkich krajach Europy i świata. Należy podjąć intensywne badania naukowe nakierowane na znaczące ograniczenie ich obecności.
Wpływ jakości węzy pszczelej na gospodarkę pasieczną: Omówiono znaczenie jakości węzy pszczelej jako fundamentu do odbudowy plastrów przez pszczoły co ma bezpośredni wpływ na efektywność gospodarki pasiecznej.
Wzrost popytu i spadek jakości wosku pszczelego:
- Zwiększający się popyt na wosk pszczeli w pszczelarstwie, przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym oraz stosunkowo niska jego podaż przyczyniają się do obniżenia jakości wosku.
- Brak obligatoryjnych regulacji prawnych dotyczących jakości wosku pszczelego pogłębia ten problem.
Czynniki odpowiedzialne za obniżenie jakości wosku:
- Substancje fałszujące: stearyna, parafina, łoje.
- Substancje antropogeniczne pochodzące ze środowiska: środki ochrony roślin.
- Substancje pochodzące z ula: leki podawane pszczołom stanowią największe zagrożenie.
Problem napływu sztucznego wosku: Zwrócono uwagę na problem napływu sztucznego wosku na rynek oraz konieczność unikania nierzeczowej komunikacji, która mogłaby zaszkodzić branży pszczelarskiej.

Wnioski i zalecenia:

Zasady i standardy dla producentów węzy: Wypracowanie jednolitych standardów produkcji węzy dla wszystkich producentów.
Edukacja i promocja dobrej praktyki: Edukowanie pszczelarzy i szerzenie wiedzy na temat najlepszych praktyk w pszczelarstwie w celu ograniczenia obecności środków antywarrozowych w ulach.
Współpraca branży ze środowiskiem naukowym:
- Wypracowanie metod szybkiego i dostępnego badania jakości wosku.
- Opracowanie skutecznych sposobów filtracji i oczyszczania wosku.
Komunikacja z konsumentami: Opracowanie spójnej narracji jaką branża pszczelarska powinna kierować do konsumentów miodu i produktów pszczelich.
Organizacja przyszłych działań:
- Cykliczne spotkania: Organizowanie regularnych spotkań mających na celu monitorowanie postępów w zakresie poprawy jakości wosku pszczelego.
- Regulacje prawne: Podkreślono konieczność wprowadzenia regulacji prawnych dotyczących jakości wosku pszczelego na poziomie krajowym i międzynarodowym.
- Grupa robocza: Uczestnicy zgodzili się na utworzenie grupy roboczej, która będzie koordynować dalsze działania i inicjatywy w celu poprawy jakości wosku pszczelego.

Dementi dotyczące błędnych informacji o wosku pszczelim:

Wosk pszczeli jako naturalny bufor: Wosk pszczeli naturalnie gromadzi substancje stosowane przez pszczelarzy do zwalczania warrozy takie jak amitraz, kumafos i inne. Wpływ środków ochrony roślin na wosk jest praktycznie nieistotny, ponieważ pestycydy te eliminowane są przez śmiertelność pszczół już na polu.
Brak transmisji zanieczyszczeń do miodu: Wosk pszczeli skutecznie zatrzymuje szkodliwe substancje i nie pozwala na ich transmisję do miodu pszczelego. Aż 80% zanieczyszczeń w wosku pochodzi od substancji używanych przez pszczelarzy w walce z warrozą. Wykrywane analitycznie śladowe ilości pestycydów w wosku nie mają znaczącego wpływu na zdrowie i życie czerwiu oraz nie są wykrywane w miodzie pszczelim.
Zagrożenia związane z dodawaniem obcych węglowodorów: Bardzo poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia pszczół jest celowe lub nieświadome dodawanie do wosku obcych węglowodorów takich jak stearyna i parafina.
Nielegalne środki do walki z warrozą: Głęboki niepokój budzi fakt, że wielu pszczelarzy stosuje nielegalne środki do walki z warrozą, które są wykrywane w wosku pochodzenia polskiego. Organizacje pszczelarskie powinny zintensyfikować swoje działania edukacyjne, aby zwiększyć świadomość pszczelarzy i znacząco zmniejszyć to zjawisko.
Niedoskonała metoda filtracji wosku: Nieznana jest w Europie skuteczna metoda filtracji wosku z pozostałości pestycydów.
Brak normy dotyczącej jakości wosku: Przytaczane przez niektórych Polska Norma PN-R-78894:1997 została wycofana z dniem 1 sierpnia 2018 r. z przyczyny dezaktualizacji treści. Norma nie zawiera żadnych informacji odnośnie zawartości pestycydów.

Nie można więc podejmować tematu jakości węzy w oparciu o to rozporządzenie.

https://sklep.pkn.pl/pn-r-78890-1996p.html