Węza pszczela – dlaczego tak ważna jest jej jakość?

Co to jest węza pszczela?

Węza pszczelarska odgrywa klczową rolę, niczym fundament, na którym pszczoły budują swoje woskowe plastry. Te cienkie arkusze wosku ozdobione są wzoem sześciokątnych komórek – identycznym z naturalnym układem plastrów miodowych. Dostępne w różnych rozmiarach, dopasowanych do ramek uli, stanowią one nieocenioną pomoc dla pszczelarzy, ułatwiając pszczołom budowę plastrów i optymalizując produkcję miodu. Innymi słowy: węza to arkusz wosku z obustronnie wytłoczonymi dnami komórek pszczelich (lub trutowych – wtedy nazywana jest węzą trutową) o wielkości dostosowanej do wymiarów ramki, jaką pszczelarz wykorzystuje w ulu.

Do czego służy węza pszczela?

Węza jest podstawowym produktem stosowanym w gospodarce pasiecznej. Przyspiesza odbudowanie plastrów przez pszczoły, a ponadto plastry są bardziej stabilne i równe, a miodobranie łatwiejsze. Dzięki stosowaniu węzy pośrednio wydajność miodowa w pasiekach jest większa. Można powiedzieć, że obecnie w każdej pasiece stosowana jest węza pszczela. Zakup węzy pszczelej jest więc jednym z częstych zakupów pszczelarza przed sezonem.

Jakie są rodzaje węzy? Podział węzy:

  • węza Dadant o wymiarach 265 × 414 mm
  • węza wielkopolska o wymiarach 235 × 335 mm
  • węza warszawska zwykła o wymiarach 400 × 220 mm
  • węza warszawska poszerzana o wymiarach 400 × 278 mm
  • węza Ostrowskiej o wymiarach 205 × 335 mm
  • węza Langstroth o wymiarach 205 × 414 mm
  • węza Dadant 1/2 o wymiarach 120 x 414 mm
  • węza wielkopolska 1/2 o wymiarach 105 x 335 mm

Dodatkowo istnieje węza trutowa i węza gruba

Czym jest węza pszczela trutowa?

Węza trutowa znajduje zastosowanie głównie w pasiekach hodowlanych, gdzie pszczelarze hodują matki pszczele. Silne rodziny pszczele, które przygotowuje się do produkcji matek, naturalnie budują plastry trutowe. Jednak stosowanie gotowej węzy trutowej pozwala na kontrolowanie lokalizacji tych plastrów, ułatwiając pszczelarzowi walkę z warrozą.

Po co stosujemy węzę pszczelą grubą?

  • Grubsza struktura zapewnia większą wytrzymałość plastra, czyniąc go mniej podatnym na uszkodzenia i deformacje.
  • Szczególnie istotne jest to w przypadku ciężkich miodów.

Pszczoły chętniej budują plastry na grubej węzie, co może przyspieszyć proces budowy i zwiększyć produkcję miodu.

Jak powstaje węza pszczela?

Powstawanie węzy pszczelej to wieloetapowy proces, który rozpoczyna się od pozyskania wosku pszczelego. Wosk ten w zakładzie LYSON pochodzi z pewnych źródeł i jest przebadany. Następnie wosk jest oczyszczany, sterylizowany i przygotowywany do dalszej obróbki.

Oczyszczony i sterylny wosk to efekt pierwszego etapu. Następnie odbywa się walcowanie węzy pszczelej. Po ostygnięciu powstają arkusze wosku, które stanowią bazę dla dalszej produkcji. Najważniejszym etapem jest tłoczenie wzoru komórek pszczelich. Arkusze wosku poddawane są tłoczeniu za pomocą specjalnych walców grawerowanych wzorem sześciokątnych komórek. Wzór ten jest identyczny z naturalnym układem plastrów miodowych, co ułatwia pszczołom budowę plastrów pszczelich.

Gotowe arkusze węzy pszczelej poddawane są kontroli jakości, a następnie cięte na odpowiednie rozmiary i pakowane do dalszej sprzedaży.

Bardzo ważne jest, aby zarówno sam produkt, jak i przedsiębiorstwo lub firma, która produkuje węzę, spełniały określone wymogi, głównie ze względów higienicznych i możliwości przenoszenia chorób niebezpiecznych dla pszczół. W ostatnim czasie sporo się słyszy o złej jakości węzy dostępnej na polskim rynku, dlatego bardzo ważne jest, aby nabywać ją od pewnego producenta, który dba o jakość wytwarzanego przez siebie produktu na każdym etapie produkcji, a nawet wcześniej – w momencie pozyskiwania wosku. W tym przypadku niezbędna jest współpraca z wykwalifikowanymi laboratoriami, w których badanie są próbki wosku.

Właściwe warunki podczas pozyskiwania wosku i produkcji węzy to nie wszystko. Ważne są również okoliczności przechowywania i transportu tego produktu. Do tego celu powinny służyć pomieszczenia i środki lokomocyjne wolne od obcych zapachów, czyste i suche. Ważna jest odpowiednia temperatura przechowywania węzy (2-25°C) oraz transportu (nie niższa niż -4°C). Okres przechowywania węzy od momentu produkcji nie powinien być dłuższy niż 2 lata. Węza powinna być zabezpieczona przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych, wilgocią oraz dostępem szkodników.

Problemy z węzą

Najczęściej zgłaszanymi problemami dotyczącymi węzy są: kruchość węzy, wyłamywanie jej z plastrów, niechęć do jej nadbudowywania przez pszczoły, obcy zapach, „spływanie” węzy z ramek. Większość z nich generowana jest niewłaściwą jakością wosku, z którego wykonano węzę, a mianowicie dodatkiem parafiny. Nie zawsze jest to świadome działanie pszczelarza oddającego wosk do skupu lub producenta wytwarzającego węzę. Jak pisze Sławomir Trzybiński: „Pszczelarz w sklepie zajmującym się dystrybucją artykułów do produkcji pasiecznej oddaje wosk, otrzymując za niego za dopłatą węzę. Niejednokrotnie oddaje wosk już zafałszowany, ponieważ węza, którą kupił wcześniej, już zawierała dodatki, najczęściej nieszczęsną parafinę. Jego pszczoły tylko dołożyły do niej trochę prawdziwego wosku. Węza, którą otrzymuje teraz, znów nie jest „czysta” i tak ten proceder się powtarza i nie ma sposobu, by go zatrzymać.” Ponadto, oprócz parafiny, problemem są również pozostałości środków leczniczych stosowanych do zwalczania warrozy.

Niejednokrotnie zdarza się, że pszczelarze stosują niewłaściwe leki, często nawet nieprzeznaczone do leczenia pszczół, a innych zwierząt(!), nie stosują też poprawnych dawek farmaceutyków, często je zawyżając i doprowadzając do przedostania się ich pozostałości do środowiska ula, w tym do wosku, skąd trafiają do węzy. Bywa, że pszczelarze, skuszeni atrakcyjną ceną, zakupują węzę na rynku ukraińskim, gdzie obowiązują mniej restrykcyjne przepisy dotyczące stosowania leków i zdarza się, że taki wosk może zawierać np. antybiotyki. autoklawowanie wosku zabija przetrwalniki chorób, natomiast nie zmienia jego składu. Dlatego warto dbać o higienę w pasiece, właściwe zwalczanie chorób i pasożytów, pamiętać o dobrej jakości wosku, który planuje się sprzedać lub wymienić na węzę. Planując zakup węzy, lepiej jest rozpoznać oferty na rynku krajowym i wspierać polską gospodarkę.

Problemy z węzą z winy pszczelarza?

Bywają sytuacje oczywiste, kiedy to węza okazuje się wadliwa, zwłaszcza ta zakupiona u niepewnego źródła. Są jednak też takie czynniki, które zależą od pszczelarza i innych czynników niezależnych od producenta węzy. Zanim oskarżymy firmę, w której zakupiliśmy węzę, że nie jest uczciwa, zwróćmy uwagę na takie czynniki jak:

  • pogoda,
  • czy jest pożytek i czy jest on wystarczająco „obfity” (warto pamiętać o ocenie bazy pożytkowej w kontekście napszczelenia terenu o obecności innych pasiek w pobliżu),
  • czy w rodzinie jest matka (zgryzanie i dziurawienie węzy przez pszczoły może świadczyć o dłużej trwającej bezmateczności),
  • czy rodzina nie jest w nastroju rojowym lub już się wyroiła,
  • czy pszczoły są zdrowe,
  • czy węza została prawidłowo wtopiona,
  • czy ramka przed wtopieniem węzy została prawidłowo zadrutowana.

Węza i akcesoria do obróbki węzy

Dostępny szeroki wybór węzy i akcesoriów do jej obróbki pozwala pszczelarzom na dostosowanie wyposażenia do indywidualnych potrzeb i preferencji. Inwestycja w wysokiej jakości akcesoria zapewnia komfort pracy, precyzję obróbki węzy i optymalne wykorzystanie jej potencjału, co przekłada się na lepsze warunki życia pszczół i zwiększoną wydajność produkcji miodu.

Jak wtapiać węzę pszczelą?

Wtapianie węzy pszczelej to proces mocowania jej do ramek uli, tak aby pszczoły mogły łatwo budować na niej plastry. Oto jak to zrobić:

Materiały:

  1. Przygotuj ramki: Upewnij się, że ramki pszczelarskie są czyste i zdezynfekowane. Naciągnij poziome druty na górnej i dolnej części ramki, przestrzegając odpowiedniej odległości i naprężenia.
  2. Przytnij węzę: Odmierz i przytnij arkusz węzy tak, aby wystawał około 1 cm poza krawędzie ramki z każdej strony.
  3. Umieść węzę na ramce: Połóż arkusz węzy na ramce, centrując go względem drutów.
  4. Wtapianie węzy: opcjonalnie użyj wtapiacza do węzy
  5. Przytnij nadmiar węzy: Użyj noża pszczelarskiego, aby odciąć nadmiar węzy wystający poza krawędzie ramki.
  6. Gotowe! Twoja ramka z wtopioną węzą pszczelą jest gotowa do umieszczenia w ulu.

Na koniec warto przypomnieć podstawową kwestię wciąż aktualną nie tylko w branży pszczelarskiej, a mianowicie że dobry produkt nie zawsze jest najtańszy na rynku. W kontekście zakupu węzy pszczelej, warto przemyśleć, czy jej cena jest głównym czynnikiem, który powinien wpływać na decyzję o wyborze konkretnego producenta. Podobnie jak z miodem, gdzie pszczelarz oferuje produkt dobrej jakości, ale droższy od tego, który możemy zakupić w wielkich sieciach handlowych, a który miodem jest tyko z nazwy. Za pełnowartościowy produkt warto zapłacić więcej i cieszyć się jego dobrą jakością. Tak samo jest z węzą. Warto zakupić najlepszą, co będzie miało odzwierciedlenie w jakości nie tylko gospodarki pasiecznej, ale i produktu końcowego, jakim jest miód. A co z ceną węzy? Warto zaczerpnąć informacji o możliwości dofinansowania do zakupu węzy. O szczegóły można pytać w związkach i organizacjach pszczelarskich.

Gdzie kupić dobrą węzę pszczelą?

Zapraszamy na naszą stronę, gdzie znajdziecie Państwo duży wybór węzy.

Węza przez nas produkowana:

  • Jest w 100% z czystego wosku pszczelego
  • Jest bezpieczna: zakład produkcyjny jest pod sstałym nadzorem Inspektoratu Weterynarii.
  • Jest przebadana: każda partia wosku przechodzi badania laboratoryjne.
  • Jest odpowiednio przygotowana: suszona 24h, pakowana i magazynowana w optymalnych warunkach.
Produkt dodany do twojej listy produktów
Produkt dodany do porównania.