Z dzisiejszego wpisu dowiesz się, jakie wymogi należy spełnić, aby sprzedawać miód i pozostałe produkty pszczele z własnej pasieki.
Jest to istotne zagadnienie, ponieważ aby otrzymać dofinansowanie m.in. do zakupu sprzętu pszczelarskiego w ramach Krajowego Programu Wsparcia Pszczelarstwa, pszczelarz musi wprowadzać produkty pszczele do obrotu handlowego zgodnie z prawem.
W poprzedniej części cyklu [patrz: → https://lyson.com.pl/artykuly-pszczelarskie/2021/07/09/758/] mogłeś przeczytać o wymogach pracowni pasiecznej. Na pewno zauważyłeś, że nieco się one różniły, w zależności od formy sprzedaży produktów pszczelich i w artykule wymieniono rolniczy handel detaliczny oraz sprzedaż bezpośrednią. Są to najbardziej popularne formy sprzedaży miodu oraz pozostałych produktów pszczelich z własnej pasieki. Oprócz tego są jeszcze inne możliwości wymienione poniżej.
Możliwości sprzedaży miodu i innych produktów pszczelich z własnej pasieki
Wszystkich możliwości jest aż pięć:
- Sprzedaż bezpośrednia.
- Rolniczy handel detaliczny.
- Działalność gospodarcza.
- Sprzedaż w ramach obrotu pozakonsumenckiego (do skupów, przetwórni itp.).
- Handel detaliczny (nie mylić z rolniczym handlem detalicznym).
Sprzedaż bezpośrednia
Pierwsze dwie możliwości są najczęściej wybierane przez pszczelarzy, z czego sprzedaż bezpośrednia nie bez powodu została wymieniona na pierwszym miejscu – najwięcej pszczelarzy w Polsce sprzedaje miód z własnej pasieki właśnie w ramach sprzedaży bezpośredniej.
To wygodne rozwiązanie – oprócz warunków dotyczących pracowni pasiecznej, o których pisaliśmy w poprzednim wpisie, wymagane jest złożenie wniosku u właściwego miejscowo powiatowego lekarza weterynarii (30 dni przed rozpoczęciem sprzedaży). Jak sama nazwa wskazuje, sprzedaż bezpośrednia oznacza „bezpośrednie dostawy, dokonywane przez producenta, małych ilości surowców do konsumenta końcowego lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta końcowego” (Ustawa z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz.U. z 2020 r. poz. 1753)).
Należy pamiętać, że sprzedaż bezpośrednia ma pewne ograniczenia: sprzedawać można jedynie produkty pszczele nieprzetworzone: miód, pyłek, pierzgę, mleczko pszczele. Jak zapewne zauważyłeś, nie wymieniono propolisu i wg obecnego stanu prawnego, nie jest możliwe jego zbywanie w ramach sprzedaży bezpośredniej. Nie można też sprzedawać produktów przetworzonych, czyli np. miodu z pyłkiem pszczelim czy miodu z dodatkami (np. orzechów, owoców itd.). Kolejnym ograniczeniem jest obszar, na którym można dokonywać sprzedaży – musi się ona odbywać na terenie województwa, w którym odbywa się „produkcja” tych produktów lub na obszarze sąsiadujących województw. Na obszarze innych województw można sprzedawać miód i pozostałe produkty pszczele podczas festynów, kiermaszy itp. wydarzeń. Dopuszczalna jest także sprzedaż przez Internet i wysyłka na terenie całego kraju. Sprzedaż bezpośrednia nie ma ograniczeń ilościowych – pszczelarz może sprzedawać produkty z własnej pasieki bez limitów.
W internecie można natrafić na błędne informacje, że w przypadku sprzedaży bezpośredniej konieczne jest przygotowanie i złożenie tzw. projektu technologicznego. Otóż przepisy te nie znajdują zastosowania do podmiotów zamierzających prowadzić działalność m.in. w zakresie sprzedaży bezpośredniej (art. 19 ust. 4. Ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz.U. z 2020 r. poz. 1753)).
W przypadku sprzedaży bezpośredniej obowiązkowe jest prowadzenie i przechowywanie przez rok dokumentacji zawierającej informacje o ilościach sprzedanych produktów w poszczególnych miesiącach.
Przychody ze sprzedaży miodu nie są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jednak należy pamiętać, że wyjątek stanowią pasieki liczące powyżej 80 rodzin, które są zaliczane do działów specjalnych produkcji rolnej.
Rolniczy handel detaliczny
Rolniczy handel detaliczny umożliwia rolnikom zbycie produktów konsumentowi finalnemu lub do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego a podczas festynów i targów z udziałem pośrednika. W odróżnieniu jednak od sprzedaży bezpośredniej umożliwia sprzedaż przetworzonych produktów pszczelich, np. miodu z pyłkiem pszczelim lub innymi dodatkami. Ważne, aby nie przekraczały one 50% składu produktu. Należy także zwrócić uwagę na wybór kategorii działalności podczas składania wniosku o rolniczy handel detaliczny, w ramach którego można sprzedawać zarówno produkty pszczele nieprzetworzone (z ograniczeniami ilości sprzedaży, o czym poniżej) i/lub przetworzone, gdzie limity nie obowiązują.
Jeśli zdecydujesz się na sprzedaż produktów pszczelich nieprzetworzonych, to w ramach RHD możesz sprzedawać miód, pyłek pszczeli, pierzga, mleczko pszczele w ilościach uzależnionych od liczebności swojej pasieki:
Liczba rodzin pszczelich | Ilość kilogramów |
do 5 rodzin pszczelich | 150 |
do 10 rodzin pszczelich | 300 |
do 20 rodzin pszczelich | 600 |
do 30 rodzin pszczelich | 900 |
do 40 rodzin pszczelich | 1200 |
do 50 rodzin pszczelich | 1500 |
do 60 rodzin pszczelich | 1800 |
do 70 rodzin pszczelich | 2100 |
do 80 rodzin pszczelich | 2400 |
Rolniczy handel detaliczny nie obejmuje produktów pszczelich, które nie mają charakteru żywności, np. propolisu.
Podobnie jak w przypadku sprzedaży bezpośredniej ilość sprzedawanej żywności należy dokumentować, a ponadto rozpoczęcie rolniczego handlu detalicznego wiąże się z obowiązkiem wpisu do rejestru prowadzonego przez powiatowego lekarza weterynarii. Miejsce sprzedaży należy oznaczyć tablicą z informacją [https://lyson.com.pl/module/iqitsearch/searchiqit?s=tablica] o rolniczym handlu detalicznym.
Działalność gospodarcza
To rzadko wybierana forma sprzedaży miodu, z uwagi na koszty prowadzenia działalności oraz zakres dokumentacji i obowiązków podatkowych. Daje jednak (przy spełnieniu wszelkich obowiązków z tym związanych) pełną dowolność sprzedaży produktów pszczelich nie tylko z własnej pasieki, lecz również skupionych od innych pszczelarzy. Ze względu na obszerność tego zagadnienia, nie będziemy go rozwijać, a jedynie zasygnalizowaliśmy taką możliwość sprzedaży plonów z pasieki.
Sprzedaż w ramach obrotu pozakonsumenckiego
Czyli sprzedaż hurtowa do punktów skupu, hurtowni, przetwórni rozlewni itp. Jest to bardzo rzadko wybierana forma zbycia miodu z własnej pasieki. Powód jest oczywisty – nieopłacalność. W przypadku sprzedaży bezpośredniej można uzyskać o wiele wyższą cenę za kg miodu niż w skupie. Możliwe jest jednak sprzedanie większej ilości miodu i innych produktów pszczelich jednorazowo i nie muszą być skonfekcjonowane do opakowań detalicznych. Jeśli jesteście ciekawi aktualnych cen detalicznych i hurtowych miodu, to możecie sprawdzić je np. na portalu Wydawnictwa Pasieka [→ https://pasieka24.pl/index.php/pl-pl/component/tags/tag/srednie-ceny-detaliczne-miodu].
Handel detaliczny
Jest to tak marginalna działalność wśród pszczelarzy, że zwykle pomijana we wszelkiego rodzaju publikacjach. Ten rodzaj sprzedaży nie jest ograniczony terytorialnie ani podmiotowo. Aby zarejestrować tego rodzaju działalność należy się udać do sanepidu. Minusem są podobno częste kontrole organów podatkowych. Jest też wiele niespójnych interpretacji związanych z tą formą działalności, co również przekłada się na mniejsze zainteresowanie tą formą sprzedaży miodu i innych produktów z pasieki.
Niezależnie od formy rejestracji działalności związanej ze sprzedażą miodu i pozostałych produktów z pasieki, produkty te muszą być opatrzone etykietą [→https://lyson.com.pl/module/iqitsearch/searchiqit?s=etykieta]. Jakie dane musi zawierać oraz jakich informacji nie można zamieszczać na etykiecie z miodem – dowiecie się z kolejnego wpisu.
Źródła: