Podkarmianie na jesień – dlaczego syrop gotowy jest lepszy od cukru?

Od ponad 100 lat do podkarmiania pszczół na zimę jest powszechnie wykorzystywany syrop przygotowywany na bazie cukru buraczanego. Oczywiście w zależności od tradycji pszczelarskiej przygotowuje się go w różnych proporcjach wagowych (cukier : woda) 1 : 1, 2 : 1, 3 : 2.

 Jak przygotować syrop

Najlepszym sposobem przygotowania syropu w warunkach domowych jest doprowadzenie wody do wrzenia, odłączenie źródła ciepła i rozpuszczenie porcji cukru przez mieszanie całości, aż do całkowitego rozpuszczenia. Nie wolno gotować syropu w czasie jego przygotowywania, gdyż powstają wtedy toksyczne związki (np. HMF). Gotowy syrop po ostudzeniu musimy zużyć do podkarmienia pszczół w ciągu 3 dni. Konieczne jest także odpowiednie dawkowanie na 1 rodzinę – nie powinno podawać się jednorazowo więcej jak 3 litry syropu do podkarmiaczek. W przypadku słabszego pobierania dużych porcji, szybko ulega on fermentacji i pszczoły mogą pobierać wtedy razem z pokarmem również sporo drożdży. Dopiero wyraźna zmiana zapachu psującego się pokarmu przerwie całkowicie jego pobieranie. Obecność drożdży w zapasach zimowych jest niekorzystna dla pszczół, a nawet może powodować fermentację części zapasów, przede wszystkim tych, które nie zostały poszyte przez pszczoły.

Kiedy najlepiej podawać syrop

Ponieważ syropy z cukru mają działanie stymulujące dla pszczół, to po podaniu porcji syropu, można zaobserwować liczne loty zbieraczek poszukujących źródła tego pokarmu. W tym czasie pszczoły mogą zachowywać się bardzo agresywnie i być uciążliwe dla otoczenia. Może to często skutkować licznymi masowymi rabunkami, dlatego syrop należy podawać wieczorem, najlepiej po zmroku i unikać jego rozlewania i zabrudzania nim elementów uli.

Dlaczego najlepszym rozwiązaniem są gotowe syropy

Wykorzystanie gotowych pokarmów płynnych (syropów) dla pszczół niweluje pracochłonność jego przygotowania, skraca czas podania (nie trzeba czekać, aż wystygnie), a jest najbardziej rozsądnym rozwiązaniem w przypadku podkarmiania rodzin wykorzystywanych do późnych pożytków. Pszczoły korzystające z gotowych pokarmów nie muszą bowiem poświęcać energii życiowej na pracowite przerabianie zwykłego syropu (np. na odparowywanie wody). Również gotowe syropy są na tyle gęste, że nie występuje efekt pobudzenia pszczół po wlaniu go do podkarmiaczek i można jednorazowo podawać większe dawki, co przyspiesza gromadzenie zapasu na zimę i ogranicza jesienne czerwienie matek.

Gotowe syropy dla pszczół są również bezpieczne pod względem mikrobiologicznym (nie mają bakterii i grzybów). Gotowych syropów nie rozcieńczamy wodą i nie mieszamy z różnymi dodatkami, gdyż może to zmienić ich właściwości i spowodować silną krystalizację pokarmu w komórkach plastrów, doprowadzając nawet rodziny pszczele do śmierci głodowej.

Autorem tekstu jest:
dr hab. Paweł Chorbiński prof. UPWr
Katedra Epizootiologii z Kliniką Ptaków i Zwierząt Egzotycznych
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu